Zeg je Veluwe, dan zeg je wandelen door eeuwenoude bossen en genieten van de mooie uitzichten. Maar ook struinen over zandvlaktes en heidevelden. En nu is er dan een leuke gids met 30 korte wandelingen van 2 tot 10 km waar je grote kans maakt om wild te spotten. Samen met mijn oudste kleindochter van 12 bekijk ik de gids zodat we samen een mooie volgende wandeldate kunnen plannen.

Spelregels

Wild spotten is niet eenvoudig. Allereerst heb je geduld nodig en een portie geluk. Je kunt de kans om een ree te zien wel vergroten: eenvoudigweg door je te houden aan een aantal spelregels. Samen met mijn oudste kleindochter neem ik deze tips door zodat ze weet wat er zoal bij komt kijken als we saampjes gaan wildwandelen.

Een aantal van deze regels lees ik hardop om een reactie uit te lokken. ‘Verrekijker van opa mee’. Ze weet nog precies wanneer ze voor het eerst samen met opa ging ‘vogels spotten’. ‘Schutkleuren dragen’. ‘Mag zwart ook?’ ‘Ja, maar blauw niet’, is mijn antwoord hoewel ik niet lees waarom dat minder geschikt is. Ze reageert nogal heftig als ik vertel dat parfum of deodorant de dieren op afstand houdt. ‘Dan wil je mij niet mee, met mijn puberzweet!’ Ik probeer haar uit te leggen dat puberzweet in elk geval natuurlijker is dan de geurtjes van deodorant. Ze lijkt gerustgesteld. Met alle spelregels duidelijk in beeld, zoeken we een mooie wandeling.

 
Volop keus

Wanneer we bijna alle wandelingen hebben bekeken ziet ze de foto van ‘Verscholen Dorp’. Dat dit voortkomt uit de Tweede Wereldoorlog spreekt haar aan en daarom bekijken we de topografische kaart wat beter. Grafheuvels, Spookkuil, Duivelsbosch, kleindochter ziet het al helemaal voor zich. De rest hoeft ze al niet meer te zien. ‘Deze gaan we doen’, zegt ze beslist. Ik ga haar niet overtuigen van een andere route. Voor mij is het belangrijk dat ze de smaak te pakken krijgt van, allereerst, wandelen, van de natuur en, niet onbelangrijk, van het ‘wandelen/lezen’ van topografische kaarten. In de kerstvakantie gaan we op pad. 

Je kan de wandelgids hier bestellen. En voor de zekerheid: ik heb geen belang! 

Moerputtenbrug

'On-Nederlands mooi’, zegt de ober als ik vertel waar de wandeling heen gaat. Wandelzus is helemaal blij met zijn opmerking want dit keer heb ik haar vooraf niet verteld hoe de route eruit gaat zien. Voor vandaag heb ik combi gemaakt van etappe 4 van het Hertogenpad en een eigen route ingetekend via de Routeplanner. Totaal 18 km, eenvoudig in te korten naar 14km.

Moerputtenbrug
De wandeling begint aan de noordzijde van het station ‘s Hertogenbosch waar in het Paleiskwartier (naam gekoppeld aan Paleis van Justitie) een serie appartementenblokken is gebouwd aan de hofvijver met de naam Armada. De tien woonblokken lijken als een vloot met volle zeilen, drijvend op het water. Ik vind het wel een mooi beeld.
De route loopt de wijk uit, onder de randweg door en gaat rechtsaf een natuurgebied in. Deze wandeling gaat door het Bosche Broek, Moerputten, Vughtse Gement en Vlijmens Ven, een gebied dat in 2017 is teruggegeven aan de natuur.

Heeft het, zoals nu, landurig geregend dan blijf je even hoog lopen op het fietspad tot het eerste uitzichtpunt. Hier pak je de wit-rode markering op. Het fietspad is overigens het eerste bewijs van de Langstraatspoorlijn, ook wel het halvezolenlijntje genoemd. Deze voormalige spoorlijn was tot midden jaren ‘50 nog in gebruik. Het liep van de Langstraat, bekend om de schoenen- en leerindustrie, naar ‘s Hertogenbosch. Bij de parkeerplaats gaat de route verder Moerputten in en loop je op de dijk van de oude spoorbaan. De spoorbrug over het water dateert van eind 19de eeuw. Na sluiting van de spoorlijn raakt de brug in verval. Pas in 2004 is de monumentale brug gerestaureerd en opengesteld voor wandelaars.
Even na de brug, wijkt mijn route af van de markeringen. Via een lus lopen Wandelzus en ik weer oostwaarts. Even voordat we een doorgaande weg bereiken, leidt het pad ons door een prachtig moerasbos terug op de oude spoorbaan.

Terug bij de parkeerplaats wandelen we door het Vughtse Gement naar Fort Isabella. Rondom dit oude fort is een geheel nieuwe wijk ontstaan, een wijk die zich verkoopt door de combinatie van wonen, werken, recreëren en educatie. In winkel/restaurant Fort Isabella stoppen we even voor een bakkie. Daar eten we onze eerste crompouce. Deze lekkernij gaat de wereld veroveren!

Na het fort loop je via een steile brug over de randweg en het spoor, langs de Dommel de stad weer in. Hier kan je kiezen om de wandeling met 4 km in te korten. Heb je nog genoeg energie in de benen dan steek je hier met een trekpontje over voor een lus in het Bossche Broek.
Wandelzus en ik houden het voor nu gezien. Niet omdat we geen kracht meer hebben voor het trekpontje, maar simpelweg omdat we vanochtend niet zo heel vroeg op pad zijn gegaan en we toch wel graag weer voor 16:00 uur in de trein willen zitten om gebruik te kunnen maken van onze dalurenkorting.
Zoals de ober vanochtend al zei: een on-Nederlands mooi gebied. Ik vermoed dat er in het weekend veel Bosschenaren lopen.

Bekijk de wandeling

Utrecht, november 2023

Wandelnet heeft de maand oktober benoemd als 'maand van het onverharde pad'. Daarvoor interviewde ik onlangs Rob Wolfs, de grondlegger van Trage Tochten. Hij is een groot pleitbezorger van onverhard. Hij bedacht en ontwikkelde in 2011 de Trage Tochten. Minimaal 70% van deze routes zijn onverhard; er is afwisseling in cultuurlandschap en natuur en ze liggen meestal op de grens van deze twee. ‘Wandelen is de menselijke maat bij het reizen. Met dit tempo heb je tijd en gelegenheid om de werkelijkheid van de omgeving in je op te nemen en te verwerken. Het onverharde pad biedt je het rechtstreeks contact met deze werkelijkheid. Ga je fietsen, dan gaat het al te snel; weg is die beleving!’

Lees hier mijn blog met het interview.

't Loon
Vandaag loop ik met wandelzus een van zijn Trage Tochten in ons Brabant. Het is een rondwandeling van 13 km over voornamelijk onverharde boerenland met de meanderende Dommel als rode draad. ‘t Loon behoort bij de gemeente Waalre en is een boerengemeenschap met een handvol huizen. Bewoners wonen niet in ‘t Loon maar óp ‘t Loon.

Omdat we de route al eens gewandeld hebben, lopen we 'm nu tegen de klok in voor een nieuw perspectief. We parkeren weer bij Herberg ‘t Loon, hopend op een kopje koffie als start. Maar we hebben pech. Door personeelstekort kan de herbergier momenteel maandag en dinsdag niet open zijn. Gelukkig mogen we wel even gebruik maken van het toilet. Dat is wel weer erg aardig.

Dommeldal
De langgerekte boerderijen staan aan de zijden van een driehoekig plein, want veel meer is er hier op 't Loon niet. We vinden het pad dat loopt tussen metershoge beukhagen naar de achtergelegen weilanden. Ik weet het niet zeker, maar ik kan me zo voorstellen dat dit vroeger het kerkepad naar Waalre was, want de route schampt de bebouwing van dit dorp. Maar al heel snel lopen we weer door agrarisch gebied, waar landbouwwerktuigen het pad gevormd hebben. Ver aan de horizon is de torenflat van de gigant ASML te zien. We lopen door het Dommeldal. Na ruim 3km steken we dit kleine riviertje over. Vanaf hier gaat de route zigzaggend naar het zuiden en zien we ASML niet meer. Je loopt door weilanden waar koeien rustig liggen te herkauwen. Soms direct langs de oever, dan weer wat verder er vandaan.

Bij De Volmolen (iets over de helft van de wandeling) kun je even een bakkie doen. Vervolgens gaat de route over de achterliggende camping verder door langs de Dommel. Waar het beekje Keersop de Dommel instroomt staat een bankje en geniet je even van het voorbij glijden van de tijd.
Op het zuidelijkste deel van deze wandeling loopt de route langs de bebouwing van Dommelen (bekend van Dommelsch bier) weer richting het noorden over landweggetjes in agrarisch gebied. Wanneer je de toren van de ASML weer in zicht krijgt, weet je dat de rondwandeling er bijna op zit. Terugkijkend, zou ik de volgende keer weer kiezen voor een rondje tegen de klok in.
Wil je ook een keer deze Trage Tocht gaan lopen, klik dan hier, of kies een van de andere 2500 wandelingen op Wandelzoekpagina.

Utrecht, oktober 2023

Het Meeuwven

Vorig jaar interviewde ik voor Wandelnet een nieuw lid van mijn koor. Rien bleek al een aantal jaren een Lange-Afstands-Wandelpad te lopen in zijn vakantie. Je mag met Rien meelopen voor een goed gesprek, graag zelfs, maar je moet er wel voor betalen. Hij laat zich sponseren voor een maatschappelijk doel in zijn woonplaats Nieuwegein. Zelfs twee van zijn kleinkinderen willen worden ingedeeld. Goed voorbeeld doet goed volgen. Dit jaar loopt hij van Amsterdam naar Maastricht; het Pelgrimspad.

Logistiek

Ook ik wil wel eens meelopen en schrijf me in voor een etappe op mijn geboortegrond Brabant. Een ware puzzel voor Rien om de logistiek van zijn 3-weken durende wandeling weer rond te krijgen. Hoe het werkt leg ik uit in mijn interview van vorig jaar zomer. Op de dag vóór mijn etappe sluit ik me in Riethoven aan bij hem en zijn wandelmaat-van-de-dag. Ze genieten van hun 'dagafsluiting’. Gedrieën zullen we de maaltijd nuttigen waarna de wandelaar-van-de-dag huiswaarts keert en ik met Rien naar het adres van Vrienden op de Fiets. 

De eigenaars ontvangen ons hartelijk en al snel zitten we gezamenlijk aan de koffie en thee. Dan blijkt hoe klein de wereld is. De vrouw des huizes komt uit mijn geboortedorp en we wisselen historie uit. We spreken een vroeg ontbijt af en al iets voor negenen kunnen we op pad. Het heeft de afgelopen nacht ongelooflijk gehoosd. Het is zwaar bewolkt, maar droog, met voor het eerst in 2 weken een prima wandeltemperatuur. Vlak achter het logeeradres begint onze etappe voor vandaag. Het Pelgrimspad en het Grenslandpad kruisen elkaar hier. We lopen meteen het bos in.

Wandelapp’s

Vanuit Riethoven zullen we naar Heeze wandelen. Het is een gebied met vooral bos, maar ook heide, vennetjes en hier en daar wat landbouw. We hebben de pas erin over zachte zanderige bospaden. Rien loopt met de wandelgids in de hand en hij let goed op de markeringen. Al pratende met zijn ‘dag-wandelaar’ liep hij toch wel een paar keer goed mis. Als wandelapp gebruikt hij Runkeeper. Omdat ik zelf minder tevreden werd over Runkeeper ben ik een paar jaar geleden overgestapt naar TopoGps. Het gpx-bestand van deze etappe heb ik thuis al gedownload. Onze gastheer heeft ons een tip meegegeven voor de route van vandaag. Die tip wordt al aangekondigd in de wandelgids en we besluiten die suggestie over te nemen. Gisterenavond hebben we ervaringen uitgewisseld en afgesproken dat ik vandaag voor hem de wandeling 'opneem' in TopoGps. Hij is wat twijfelachtig over mijn bewering dat teveel kilometers door verdwalen of mislopen eigenlijk niet nodig is. 

Wandelen in Brabant

Ondanks het goede gesprek ontgaat ons niet hoe rustig en mooi het hier is. De hoosbui van vannacht heeft her en der grote plassen achtergelaten en we worden flink aangevallen door muggen. Na het bos wandelen we door de kleine gemeenschappen van Timmereind en Loon met de typische Brabantse boerderijen. 

In het eerste het beste vennetje neemt Rien een duik zoals hij dat de afgelopen hete dagen steeds heeft gedaan als hij ook maar even langs water liep. Niet dat het vandaag nodig is want we worden verrast met een fikse heftige maar korte bui. Na de duik kan ik (ongewild) bewijzen dat mijn wandelapp wel heel handig is en dat je niet hoeft te verdwalen want de tip van onze gastheer blijkt niet helemaal te kloppen. De vreemde pizzapunt in de etappe van vandaag snijden we af; het pad op de kaart blijkt er niet te zijn dus ‘op de gps’ dwars door het bos. Na dit avontuur loopt het op een gewoon bospad toch echt wel ee stuk gemakkelijker. Vlak voor het Achtereind steken we het kronkelende beekje de Tongelreep over. In mijn kinderogen was dit een heuse rivier en dan lopen we al snel tegen De Hut van Mie Pils aan, een prima gelegenheid voor een koffie met wat lekkers.

Eenmaal de snelweg A2 overgestoken is Heeze niet ver meer. Ons gesprek is inmiddels beland bij een bijzonder maar wel zwaar onderwerp over een zelfgekozen dood. 

Ik mocht met Rien meelopen in een mooie omgeving met een goed gesprek. Misschien heb ik hem kunnen overtuigen van het (aanvullende) nut van het gebruik van een Gps-bestand.

Zin in deze wandeling? Bekijk hier de route.

Utrecht september 2023

Wie kent deze reklame nog: ‘een beetje van Maggi en een beetje van mezelf’?

Zo vergaat het mij met deze wandeling over onverharde paden. De route heb ik samengesteld uit het streekpad Veluwe Zwerfpad en het langeafstand wandelpad Maarten van Rossumpad. Het geheel aan elkaar geknoopt met behulp van de Routeplanner. Het resultaat is een wandeling die voor meer dan 90% over onverharde paden gaat.

Na een fijne overnachting bij Vrienden op de Fiets zijn wandelzus en ik al voor negen uur op pad voor de wandeling van Dieren naar Velp over de rand van de Veluwezoom. Gisteren hebben we ook gelopen: van Brummen via Bronckhorst naar Dieren over de dijk langs de IJssel. Het contrast kon niet groter zijn. Op beide dagen schommelt de temperatuur rond de 30 graden. De route op dag 1 gaat over verharde weg terwijl dag 2 nagenoeg geheel over onverharde bospaden gaat en de temperatuur in de schaduw van de bomen zo’n 10 graden lager ligt.

Wandelen door Hof te Dieren

Zoals gezegd vertrekken we vroeg en lopen al snel langs de volkstuintjes het dorp uit, het landschap Hof te Dieren in. ‘Vals plat’, constateert wandelzus. Ik vertel haar nog maar niet wat ons nog te wachten staat. ‘Goede oefening voor ons vervolg naar Rome’, zeg ik voorzichtig. Al snel bereiken we het bos en ondanks het vroege uur is direct het temperatuurverschil merkbaar. De zon schijnt prachtig door de bomen. Langs de hele route zien we (en blijven we) sporen van wroetende zwijnen zien.

We trakteren onszelf op een vroege cappuccino bij de Carolinahoeve, een knooppunt voor wandelaars en fietsers in dit prachtige gebied. De eerste kuitenbijters hebben we dan al in de benen. In het open gebied rondom de hoeve zien we hoe vochtige glinsterende spinnenwebben lijken te zweven boven de grond.

Het bos blijkt zeer gevarieerd: bospaden waar je geen moment je ogen kunt laten ronddwalen want anders struikel je over grillige boomwortels, paden door een zee van varens en zachte zandpaden. Maar wat me vandaag het meeste opvalt is de kleur van het groen. Onze taal heeft weinig woorden voor alle tinten groen. Het is aan de kleuren al goed te zien dat de herfst vordert.

Wandelen over Herikhuizerveld

We klimmen het bos uit en kijken uit over het Herikhuizerveld, een golvend gebied zover het oog reikt. Het pad loopt kronkelend, stijgend en dalend dwars over een zee van heide. Hier even geen bescherming tegen de zon, maar gelukkig maakt de wind de hitte draaglijk. Weer terug tussen de  bomen treffen we een herder met haar kudde. Vanwege de warmte is ze al vroeg op pad gegaan, vertelt ze. Haar honden dragen een dekje. Het blijken koeldekens te zijn. Zoiets heb ik nooit eerder gezien.

Vanaf het uitkijkpunt bij de Heuvenseweg is aan het aantal mensen te merken dat de bebouwing niet ver weg is. We lopen het nationaal park de Veluwezoom uit en het landgoed Beekhuizen in. We zoeken de rustige paden op en kiezen een laatste klim over de Ossenberg voordat we Velp binnenlopen.

Vind je 13 km wat weinig voor een stevige wandeling? Geen probleem in dit gebied is via de routeplanner en een wandelapp snel een extraatje gecreëerd waardoor je bijv. doorloopt naar Arnhem of je er een prachtige rondwandeling van maakt terug naar Dieren.

Wijzelf hebben vandaag (en gisteren) in deze warmte voldoende training gehad en laten het hierbij.

Bekijk de gecreëerde wandeling van Dieren naar Velp

Utrecht, september 2023

Vijf/zes Hanzesteden kunnen de meeste mensen wel opsommen, maar dat Nederland 22 Hanzesteden kent, weten maar weinigen. In dit Hanzejaar beschrijf ik voor Wandelnet een aantal van deze stadjes. Deze keer is de eer aan Hasselt.

Het KNMI heeft een zeer warme dag beloofd. Reden temeer om vroeg op pad te gaan en zo de aangekondigde hitte voor te blijven.
Het is zondag en er ligt een deken van rust over het stadje wanneer ik de bus uitstap. In Hasselt wordt het geloof nog werkelijk beleefd. Rond de kerk staat een grote hoeveelheid fietsen. De straatjes zijn schoongeveegd en leeg. Toch zit niet iedereen in de kerk. Op de Markt is de caféhouder druk in de weer zijn terras in te richten. ‘Ja hoor, natuurlijk is de koffie klaar, gewoon of cappuccino?’ Een leuke kennismaking met dit Hanzestadje. 

Het vestingstadje Hasselt ligt aan de riviertjes Het Zwarte Water en de Dedemsvaart, die destijds nog in open verbinding stonden met de Zuiderzee. Hasselt kon zich door zijn haven en zijn week- en jaarmarkten aansluiten bij het Hanzeverbond (14de eeuw).

Wandelen als pelgrim

In dit kleine stadje krijg je als wandelaar waar voor je geld. Routes te over. Je kan kiezen voor een korte bedevaartwandeling, waarbij je niet alleen zigzaggend door oude straatjes loopt langs religieuze plekken, maar tegelijkertijd biedt het de gelegenheid om andere historisch belangrijke gebouwen te bekijken. Loop in elk geval langs De bonte Os en leer hoe Hasselt een os inzet als krijgslist. Bekijk het prachtige oude raadhuis en wandel door het Van Stolkspark door naar de historische kalkovens. Pas in 1990 sloten de kalkovens. Deze schelpenbranderij leverde al vanaf de middeleeuwen kalk als grondstof voor metselspecie in de bouw. Het was het oudste bedrijf in Hasselt. Nu een uniek industrieel monument.
De precieze wandeling vind je hier.

De centrale rol die het Hanzestadje had, is nog herkenbaar in de wandelpaden die hier samen komen. Vanuit Groningen en Friesland komen in Hasselt de lange afstand-wandelpaden Jacobspad en Sint Jabikspaad samen om over te gaan in de pelgrimsroute naar Santiago de Compostela die verder doorloopt naar het zuiden van Nederland, België, Frankrijk en Spanje.

Verder is er het Hanzestedenpad, waarvan etappe I en etappe 11 door Hasselt gaan.

Tot slot is er nog de rondwandeling Hasselt-Genemuiden, 22 km lang voor als je een dagtocht wilt maken. Zelf kies ik vanwege de voorspelde warmte voor een ochtendwandeling: het deel van de rondwandeling Hasselt-Genemuiden naar Zwartsluis (tegen de klok in, zo’n 10, km). Gelukkig biedt de wind over het water de nodige verkoeling. Ik zie veel zwaluwen hoog in de lucht en ooievaars in de weilanden. Nog even en ze vertrekken weer naar het zuiden.

Het maakt eigenlijk niet uit wanneer je er wandelt. Het is en blijft een mooi gebied, daar bij de IJssel.

Bekijk rondwandeling Hasselt-Genemuiden

Utrecht, 200823

De zwaluwen vliegen hoog in de lucht. Dat voorspelt in elk geval morgen ook goed weer, is me geleerd op de middelbare school. Deze hele week is de weersverwachting trouwens bijna tropisch. Met zulke temperaturen heb je misschien de neiging om ergens rustig in de schaduw te gaan hangen. Niet doen, is mijn advies. Ga lekker vroeg op pad en plan het einde van je route thuis of op een terras waar een koud drankje wacht. Maar plan je wandeling in elk geval zó dat je op het heetst van de dag aan dat welverdiende koude drankje zit.

Nog een tip: het meest geschikt is een route in de wind en bij het water; een bosrijke omgeving kan ook. Gegarandeerd dat je daar geschiktere wandel-temperaturen zult hebben.

En wist je dat een hommel met dit warme weer zo maar ineens in slaap kan vallen door zijn zware last? Hij hangt of ligt als dood in een bloem. Even 'n dutje.

Op mijn wandeling vandaag ben ik van Hasselt naar Zwartsluis gewandeld. Binnenkort een vervolg op dit Spritsje met deze wandeling vanuit Hanzestad Hasselt.

Utrecht, 20082023

'……Want daar achter de hoge bergen ligt het laaaaaaaaaand, van Maas en Waal'. Hele generaties groeiden op met het lied van Boudewijn de Groot. Het is een aanstekelijk vrolijk nummer, waarbij het ritme ook nog eens uitermate geschikt is om te wandelen. Vandaag ga ik op pad voor een wandeling in dit gebied.

 
Wandelen door de uiterwaarden
Door de eeuwen heen probeert de mens het water de baas te blijven door boerderijen te bouwen op terpen, rivieren te kanaliseren en dijken te aan te leggen. Maar de laatste jaren is er een andere denkrichting gekozen: geef water de ruimte. Bij Deest/Afferden is er zo’n gebied gecreëerd evenals de schaduw-Waal bij Nijmegen.
Vanuit Deest loop ik de uiterwaarden in. Je kan er heerlijk struinen door de weilanden. Voor het geval het water te hoog staat is er een ‘droge-voeten-variant’.

Wandelen door historie
Over stille boerenweggetjes en oude paadjes wandel ik door een gebied dat door de eeuwen heen regelmatig onder water heeft gestaan. Al snel herken ik de specifieke kenmerken van de monumentale boerderij in dit gebied. Nagenoeg allemaal staan op een verhoging. Dat zal niet voor niets zijn geweest.

Het land van Maas en Waal kent hier nog vele kleine dorpsgemeenschappen. Ik wandel door Afferden en bedevaartsoord Bergharen, Hernen en Leur. In nagenoeg elk dorp staat nog een molen: de Drie Waaien (in de verte zichtbaar wanneer je de drukke Van Heemstraweg oversteekt naar Afferden, de Verrekijker, die boven je uit torent als je Bergharen binnen wandelt en de Beltmolen waar je tegenaan loopt wanneer je uit het Hernens Bos komt. De molen blijft een bijzonder Nederlands fenomeen. In het voorjaar maakte ik samen met Wandelnet-fotograaf Luuk Gijselhart een blog in de serie 'de 5 mooiste ....': ‘5 mooiste molens’.

Maar voor mij het leukste, grappigste op deze route is toch wel het kasteel van ‘Floris’. De middeleeuwse burcht van Hernen is vanaf de 18de maar beperkt bewoond geweest waardoor het oorspronkelijke karakter goed bewaard is gebleven. Dat wisten de makers van de tv-serie Floris natuurlijk ook wel.
Van Hernen wandel je via het bos naar Leur. Over een motte (ooit het motte kasteel van Leur en nu een hoger gelegen deel dat gebruikt wordt om naar toe te vluchten bij overstromingen) loop je langs de deels Romaanse, deels Gotische kerk.

Waar je na dit kerkje linksaf richting Wijchen wandelt, sla ik rechtsaf en loop nog even naar Leur zelf voor een versnapering bij De Leurse Hof, het restaurant met zijn blik op een heuse brink. Op dat korte stukje ontdek ik nog een klein industrieel monument: de route van de bus is jaren geleden al verlegd maar het betonnen bushokje uit de jaren 50-60 staat er nog. Ik mag hopen dat het bewaard gaat worden. Prachtig die strakke lijnen.

Nieuwe wandelgids
Het streekpad Rijk van Nijmegen kent al een lange geschiedenis. De rondwandeling met Nijmegen als start-en eindpunt bestaat al sinds 1992 en is 120 km lang. In het najaar van 2023 verschijnt de 4e druk. Een nieuwe gids met her en der aangepaste routes.
Deze 7-daagse rondwandeling kent een grote variatie aan landschappen, weggetjes en paadjes. Mijn wandeling van vandaag is etappe 2, letterlijk dwars door het land van Maas en Waal.

Utrecht, augustus 2023

Vijf/zes Hanzesteden kunnen de meeste mensen wel opsommen, maar dat Nederland 22 Hanzesteden kent, weten maar weinigen. In dit Hanzejaar beschrijf ik voor Wandelnet een aantal van deze stadjes. Deze keer is de eer aan Nijmegen.

Ruim 30 jaar geleden verliet ik Nijmegen. Er is weinig hetzelfde gebleven constateer ik. Natuurlijk, Nijmegen is nog steeds een Hanzestad (sinds 1402), haar gezicht gericht op de Waal. Ook de Stevenskerk staat nog fier overeind. Maar er is veel veranderd/verbeterd waaronder de entree vanaf het station dat is verfraaid en verruimd. En een heuse promenade (met eronder een parkeergarage) leidt me naar het Keizer Karelplein, het draaipunt van de stad. Heb je hier auto leren rijden dan breekt het zweet je niet snel meer uit. Zes hoofdwegen komen uit op dit plein en bijna iedereen krijgt tegelijkertijd groen licht. Geen lijnen op de weg waaraan je kan zien of je op de goede baan zit. Een uitdaging, zullen we maar zeggen.

Vandaag komt deze wandelstad op adem na de 4-daagse met haar feesten. Waren er in mijn tijd 2-3 straten omgetoverd tot eettent, vandaag de dag zijn er honderden eettenten en muziekpodia. Er wordt nu hard gewerkt om alles zo snel mogelijk weer af te breken. De hele binnenstad geurt naar schraal bier en vette hamburgers. Omdat ik er vele jaren heb gewoond, kan ik wel door deze (kortstondige) afbraak heen kijken.

De beruchte Zevenheuvelen 

Maar mijn wandeling vandaag begint in Groesbeek. Het is dag twee van de 2-daagse OV-stapper over de Mookerheide met aan het einde het historische centrum van Nijmegen. De route gaat over berg en dal, maar in Berg en Dal komen we niet. Het gebied is gevormd in de voorlaatste ijstijd, zo’n 150.000 jaar geleden. De bus zet me af aan de rand van Groesbeek en ik start op de Oude Zevenheuvelenweg, meteen het veld in. Op het eerste stuk zijn de glooiingen nog zacht en is het stijgen en dalen een mooie opwarmer. Ik ontdek de eerste paddenstoelen alweer en de geur van kamille verrast me. Heerlijk. Links zie ik op de heuvel het oorlogsmonument met de vlaggen van Canada en Nederland wapperend in de wind. Het pad loopt even samen met het bijzondere AirBornepad Market Garden. 

Steek de Oude Kleefsebaan over en duik de bossen in op weg naar de Duivelsberg. Hier beginnen de heuse kuitenbijters. Door dit eeuwenoude bos lopen vele gemarkeerde en ongemarkeerde paden. Goed opletten, want voor je het weet zit je in het verkeerde dal. Ik gun mezelf pas een koffie bij restaurant De Duivelsberg als ik heb genoten van het uitzichtpunt op Mergelp. De wandeling gaat verder en met een stevige afdaling wandel ik het Filosofendal in. Vanaf hier blijft het klimmen en dalen; hier en daar met fraaie uitzichten op de Waal en de Ooijpolder. Als ik eindelijk Nijmegen weer binnenwandel weet ik dat het klimmen en dalen nog niet is afgelopen. In deze bocht rijst het rijksmonument Belvedère hoog boven de Waal, in het verleden een strategische positie. De ruïnes van de Barbarossakapel dateren van de 12de eeuw. Ik daal af naar de Waalkade, een heuse boulevard met restaurants en terrassen. Via de Grotestraat klimmen we weer omhoog en zigzaggen langs de nog resterende middeleeuwse gebouwen zoals het Johaniettenhof en de Stevenskerk. Tijdens de WWII is de Benedenstad zo goed als weggevaagd maar na de oorlog in stijl herbouwd. Via de gezellige Stikke Hezelstraat en het prachtige Kronenburgpark met zijn Kruittoren eindigt de wandeling weer bij het station.

Een stevige wandeling van ruim 16 km maar zeer de moeite waard.

Bekijk de wandeling Groesbeek - Nijmegen

Utrecht, juli 2023

2023 is het Jaar van de Hanzesteden. In de middeleeuwen is het Hanzeverbond ontstaan, waarin kooplieden hun macht door samenwerking grootschalig wisten uit te breiden. Vijf/zes Hanzesteden kunnen de meeste mensen wel opsommen, maar dat Nederland 22 Hanzesteden kent, weten maar weinigen. In dit Hanzejaar beschrijf ik voor Wandelnet een aantal van deze stadjes. Weet je of Hindeloopen ook een Hanzestad is?

Stavoren in elk geval wel. Het was aangesloten bij het Hanzeverbond en staat dus te boek als Hanzestad. Maar Hindeloopen is formeel géén Hanzestad. Toch is het opgenomen in het lijstje van de 22 Nederlandse Hanzesteden omdat het stadje veel handel dreef met deze handelsorganisatie.

Stavoren

Stavoren is het beginpunt van het spoorlijntje naar Leeuwarden. Of het eindpunt; het is maar vanuit welk perspectief je het bekijkt. Met zijn haven aan de Zuiderzee kende het stadje grote welvaart in de tijd van het Hanzeverbond. Met de opkomst van Amsterdam en Antwerpen raakte Stavoren zijn positie als belangrijke handelshaven kwijt. Het Vrouwtje van Stavoren staat fier in de haven maar verhaalt over de ondergang. Van de eens zo belangrijke internationale haven rest nu alleen een jachthaven. De haven is wel de poort naar de Friese meren en ligt - uiteraard - op de route van de Elfstedentocht. Vier lange-afstand-wandelpaden lopen door Stavoren. Laat me eens gek doen; ik loop ze allemaal tegelijk: Zuiderzeepad, Elfstedenpad, Nederlands Kustpad 3 en Streekpad Groot Frieslandpad.

Maar voordat ik aan de wandel ga, trakteer ik mezelf op wat lekkers bij restaurant Vrouwe van Stavoren en geniet ik van het uitzicht, van de enkele toerist (allemaal met e-bike), van het opbouwen van de horeca (ik ben vroeg) en verbaas ik me over de grootte van het Vrouwtje van Stavoren (klein). Ik hoef me niet te haasten; Hindeloopen is slechts 10 km verwijderd.

Hindeloopen

Het pad loopt om de haven heen en dan verder onderaan langs de dijk. Ik besluit óp de dijk te gaan lopen zodat ik wat wind vang. Het is vandaag namelijk voor mij te warm om te wandelen, maar met wat wind in mijn gezicht is het toch te doen. En wat een uitzicht! Het pad kan niet missen. De dijk is verdeeld in segmenten en bij de meeste afscheidingen is een opstapje voor de wandelaar gecreëerd. Waar dat niet zo is, klim ik met mijn oude botten nog redelijk vlot over het hek. De schapen liggen lui op mijn route en staan mekkerend op als ze toch blijken te schrikken.

Wanneer ik uit de bocht kom en Hindeloopen vóór me zie liggen, ontdek ik dat de toren van Hindeloopen net zo scheef staat als die van Pisa. Of is het gezichtsbedrog? Nee, hoe dichter ik nader, hoe duidelijker het wordt. Hij is echt scheef. De aanblik van het stadje is de moeite waard. Als ik toch kon schilderen...

Ik steek de vaart over en hoor kinderen lol hebben in het water. Een motorbootje neemt een aantal kinderen in het water op sleeptouw. Het plaatje doet me denken aan de jeugdboeken van vroeger over avonturen van De Vijf.

Hindeloopen is een pitoresk dorpje dat bekend staat om bloemige schilderkunst en de klederdracht. Zwerf wat door de straatjes (veel zijn het er niet) en geniet.
Na een fris biertje loop ik naar het station voor de trein terug naar huis. Maar vlakbij het station staat me nog een verrassing te wachten. In dit historische dorp is ruimte voor 'andersom denken'. Het huis wordt écht bewoond. Op de bovenste verdieping heeft de woonkamer uitzicht over de dijk op het Ijsselmeer.

Utrecht, juli 2023

Het wordt weer eens tijd voor een duin-wandeling, zeggen we tegen elkaar in de redactievergadering. De zomer komt eraan en daar hoort zand en zee bij. Oh ja, en kunnen we ook nog een verhaal maken over mooie stationnetjes. En voor je het weet zeg ik toe de NS-wandeling Kennemerduinen te lopen die uitkomt op dat prachtige stationnetje Overveen.

Midden Herenduin

De wandeling volgt voor een groot deel de wit-rode markering van het Kustpad 2 en begint in Santpoort Noord. Het voormalig landgoed Midden Herenduin is onderdeel van het Nationaal Park Kennemer Duinen en omvat daarnaast de Kennemerduinen zelf, het landgoed Duin en Kruitberg en brede stranden. Het park wordt begraasd door ‘grote grazers’ als Schotse hooglanders, konikpaarden en shetlandponys. Op deze wandeling zie ik alleen hun uitwerpselen maar staan ze op je pad aai en voeder ze dan niet. Loop er met een grote boog. In de restanten van de bunkers die onderdeel vormden van de Atlanticwall huizen nu vleermuizen.

Ondanks de grote hoeveelheid regen van de afgelopen tijd lijkt het Grote Bos kurkdroog. Het duinzand weet wel raad met regen. Een breed bospad slingert door Het Grote Bos. Na ruim twee kilometer voegt het pad zich een stukje bij de fietsers om de tankgracht uit de Tweede Wereldoorlog te kruisen, maar al snel gaat het klinkerpad naar links en gaat mijn route via een schelpenpad rechtdoor. Nu begint het echt op een duinengebied te lijken: heuveltje op en af, mul zand, struiken met vervaarlijke doorns maar nog prachtig in bloei.

Training Santiago

Na dik een uur lopen kruis ik fietspad Zeeweg en beland in natter gebied. Het oorspronkelijke pad is door modder niet te belopen en meerdere wandelaars hebben al olifantenpaadjes gecreëerd. Het lijkt simpel maar plots sta ik midden tussen de doornige struiken en is er geen olifantenpaadje meer te bekennen. Achter mij is ook een wandelaar alleen en we zijn min of meer de weg kwijt. Zij heeft een print van een andere route en vertelt dat ze het eerste uur al kwijt was om het pad te vinden. Met mijn gps als richtingaanwijzer weet ik de route snel weer op te pikken. Ze vertelt dat ze traint voor Santiago (met groepsreis) waar ze medio juni aan begint. Na een forse klim wegglijdend in het mulle zand bereik ik hijgend een pracht uitzichtpunt. Een goed moment om een foto te maken om op adem te komen. Zij loopt verder op basis van haar beschrijving en pakt het moerassige pad door Zuidervlak om tot de doorsteek naar het strand te komen. Mijn route volgt hier het fietspad Zeeweg en dat lijkt een verstandig besluit want halverwege zie ik haar keren en ook het fietspad nemen. Haar conditie is duidelijk beter dan de mijne want ze haalt me al snel in en samen zwoegen we de duin op. Boven nemen we afscheid. Ik ga naar links richting Zandvoort en Overveen en zij zegt dat ze naar rechts moet om bij Parnassia te geraken.

Het volgende deel van de route loop ik op het strand tot mijn doorsteek terug het duin in. Hier schrik ik een beetje: ik loop namelijk het terras op van Parnassia! Oei, de dame is echt de verkeerde kant op gelopen. Ik hoop voor haar dat ze het snel ontdekt heeft.

Station Overveen

Ook hier loop ik weer door een prachtig afwisselend duingebied. Forse klimmetjes die me toch even de adem benemen maar ook de uitzichten die ongeveer hetzelfde effect hebben. Vanaf de Hazenberg kijk ik op het Vogelmeer die zijn naam eer aan doet, maar het beloofde ijsvogeltje zie ik niet. In het noorden de schoorstenen van Tata Steel, in het zuiden Zandvoort. Laat je je blik van west naar oost gaan dan is het verschil in begroeiing goed te zien; van stevige zout- en windbestendige grassen naar begroeiing die daar minder tegen kunnen. Bomen vind je nog verder landinwaarts. De rest van de route is geheel in stijl: duin op, duin af. Het is een goede training voor Santiago, dunkt mij.

Na een wandeling van bijna 16 km bereik ik het stationnetje Overveen. Helaas geen mooi plaatje van de voorkant want het gebouw staat deels in de steigers. Het kleine stationnetje is gebouwd in 1881. Aan de perronzijde geen steigers maar wel een zonnig terras en dat geeft me de gelegenheid om even een drankje te nemen voor ik de trein terug neem.

Een mooie maar pittige wandeling, niet vanwege zijn lengte maar door het losse duinzand en het stijgen en dalen.

Naar wandeling

Utrecht, mei 2023

Voor de promotie van hun nieuwste wandelgids ‘Wandelen in de Meierij’ van Trage Tochten nodig ik oud-collega en mede-samensteller Henrie van Zoggel uit voor een interview. Natuurlijk onder het genot van een passende wandeling.

Een nieuwe wandelgids

Rob Wolfs en Rutger Burgers, alom bekend van het concept Trage Tochten, vragen Henrie als kenner van het Noord-Brabantse wandelland mee te werken aan het samenstellen van een nieuwe wandelgids. Henrie realiseert zich dan nog niet wat er zoal bij komt kijken. Mooie wandelroutes achter het bureau bedenken, de trajecten wandelen en vervolgens keuren, daar draait hij zijn hand niet voor om. Maar om er vervolgens sfeerteksten bij te maken in een beperkt aantal bewoordingen, dat is nog niet zo gemakkelijk!

Selectie van 15 wandelingen

De nieuwe gids bevat vijftien wandelingen, waar de liefhebber van onverhard wandelen ruimschoots aan zijn trekken komt. De Meierij herbergt een aantal heel bijzondere landschappen, zoals de Peelrandbreuk en de Bedafse Bergen bij Uden. Ook dichtbij de stad word je verrast door de schoonheid van de Moerputten en het Bossche Broek. Van de uitgestrekte Maashorst in het oosten tot de Kampina en de Loonse en Drunense Duinen in het westen. Langs de Dommel, de Beerze en de Aa vind je de mooiste oeverpaadjes. Je wandelt er langs pareltjes als Kasteel Heeswijk en landgoed Zegenwerp. Natuurlijk allemaal met zandpadgarantie.

 
Rondwandeling Gemonde

Henrie pikt mij op bij station Rosmalen voor de rondwandeling Gemonde, volgens hem de mooiste van het boekje. Het beginpunt is de kerk van Gemonde. Het Mariakapelletje is altijd open en ik loop even naar binnen om een kaarsje aan te steken. We wandelen een prachtig rondje in de Brabantse Meierij ten zuiden van 's- Hertogenbosch. Het mooie cultuurlandschap is een aaneenschakeling van langgevelboerderijen, populierenlanen en rijtjes karakteristieke knotwilgen. Op Vossenholen kan je de dikste knotwilg met een omtrek van 5,2 meter vinden. Boerenland zoals we het graag zien.

Henrie vertelt dat dankzij de inspanningen van de Brabantse Milieufederatie en plaatselijk betrokkenen doodlopende zandpaden weer zijn kortgesloten. Grondeigenaren hebben op hun akker- en weideranden oude paden aaneengeregen. Met de totstandkoming van de ommetjes zijn ook allerlei poelen en struwelen aangelegd. Je doorkruist een aantal jonge bosjes tussen de weilanden. Via buurtschap Oetelaar en onderlangs het Spierkesbos komen we bij ‘t Creijspot, een klein heideveldje met een poel. Een heerlijke plek om even rust te houden bij het kapelletje en de koortsboom met kleurige lintjes. Bijzonder, volgens mondelinge overlevering zou hier een heilige eik hebben gestaan, aldus Henrie. De lintjes getuigen van plaatselijk volksgeloof: de plek biedt genezing tegen koortsen en andere kwalen. Ook in de daarop volgende buurtschappen Hezelaar en Genenberg blijft de wandelroute verrassen. Stukjes verharde weg worden aangenaam onderbroken door zandpaadjes, karrensporen en slootkanten. Een heerlijke wandeling. Dat belooft wat voor de overige veertien.

Bestellen

Op naar de Noordoost-Brabant! In de webshop van Wandelnet kun je de gids bestellen.

Bestel gids

Utrecht, 27 april 2023

Voor mij geen oranje tompoes of oranjedrukte. Ik ontloop alles en ga voor een NS-wandeling naar Duitsland.

Venlo
Daarvoor moet ik eerst naar Venlo. Venlo is van oorsprong een vestingstadje en een van de 22 Nederlandse Hanzesteden. De stad heeft een klein historisch centrum want in de Tweede Wereldoorlog is er veel vernield maar er zijn nog voldoende monumenten voor een kleine stadswandeling. De Hanzewandeling is zo’n 1,5 kilometer lang en na deze korte wandeling is het tijd voor een langere stevige wandeling. Op naar Kaldenkirchen.

Kaldenkirchen
Op 5-treinminuten van Venlo ligt station Kaldenkirchen. Zelden zo’n triest en verlaten station gezien. Maar ik kom niet om het station te bewonderen. Ik ben de enige reiziger die uitstapt. Die Polizei controleert blijkbaar wie er uitstapt en ik ben blijkbaar niet bedreigend. Wanneer de trein vertrekt, vertrekt ook die Polizei. Van het dorp zelf krijg ik niets te zien. De route loopt over het bedrijventerrein en ik heb er de pas in om zo snel mogelijk in het buitengebied te komen.
Bij de Leuther Mülhe duikt de wandeling de natuur in en kom ik in een bijzonder project waar veel vogels te zien zijn en er aandacht is voor de roerdomp. Maar wat ik ook zie is dat het riviertje de Nette over en door een smalle landstrook stroomt dat hoger ligt dan de naastliggende plassen. Allemaal speciaal voor de roerdomp.

Krickenbecke Seen
De zee is in het Duits das Mehr en een meer heet bij de buren ein See. Leuk verwarrend. De Seen van Krickenbecke (het zijn er vier in de vorm van een klaverblad) zijn meertjes ontstaan door turfafsteking. Hier ben ik ver van het oranje feestgedruis. Ik hoor en zie veel verschillende vogels. Nu de bomen nog niet vol in blad zijn is het grote Krickenbecke slot nog goed zichtbaar. Na de plassen gaat de wandeling over De Groote Heide. Dit natuurgebied is grensoverschrijdend en laat her en der nog steeds de sporen zien van een vijandig verleden. De resten van een gate heeft men laten staan maar de landingsbaan is afgegraven. Verdedigingswallen uit nog eerdere dagen zijn zichtbaar tussen de bomen alsook een slagboom die duidelijk geen dienst meer doet.

Een kilometer voor het eind (inmiddels dus weer in Nederland) trakteer ik mezelf op een alcoholvrij pilsje. Omdat het Koningsdag is biedt de serveerster mij een gratis stuk vlaai. Vriendelijk sla ik af. Net 15 km gelopen en dan zou ik mijn goede (lijn)voornemens meteen weer teniet doen! Nee dus. Als ze nou een sprits had aangeboden weet ik niet of ik zo standvastig had gereageerd.

Naar de wandeling

Utrecht, 27 april 2023

Onder strikte embargo krijg ik het materiaal van deze nieuwe NS-route toegestuurd en op de stralende Eerste Paasdag pak ik de trein naar Culemborg, het startpunt van de wandeling. Maar voordat ik aan de wandel kan, moet ik in Geldermalsen even terug, want de machinist vergeet te stoppen in Culemborg. Altijd leuk, sensatie op de lijn. Nu is iedereen echt wakker. 

Paasgeel

Via smalle landweggetjes loop ik weg van Culemborg. Ik verbaas me over de stilte. Is iedereen paaseieren aan het zoeken soms? Maar waar ik me nog meer over verwonder is de gele gloed die ligt over de weides. Ook de randen langs de weg zijn geel gekleurd. Ik zie raapzaad, paardenbloem, dotterbloem, speenkruid en madeliefjes. Er is meer te zien maar die herken ik (nog) niet allemaal.

Als ik het natuurgebied Vretstrooi in ga is goed te zien hoe nat het de afgelopen tijd is geweest. In de dikke bandensporen staan poeltjes die wemelen van het leven. In dit laaggelegen gebied tussen deze rivieren is het water voor de boeren natuurlijk altijd een uitdaging. Even verder op de route is te zien dat de boeren extra afwateringskanaaltjes hebben moeten graven.

Wilgentenen

In dit rivierengebied met vochtige grond werd tot de jaren zestig griendhout (waaronder de wilg) geëxploiteerd. Toen de vraag naar dit hout afnam werden de grienden niet meer onderhouden. In het natuurgebied Vretstrooi zijn ze bewaard gebleven. Ik wandel langs percelen met geknotte wilgen en denk aan de vele kunstenaars die de knotwilg hebben geschilderd. Ik maak een foto van de berg wilgentenen en denk aan mijn vader, kunstenaar Jac van Someren, die met een paar bossen wilgentenen een opstand in beeld bracht. 

Klompenpaden

Na bijna 4 km kom je op de markeringen van het klompenpad. Zelf houd ik erg van klompenpaden maar onverharde paden kunnen bij regen wel een uitdaging zijn. Deze paden komen tot stand op initiatief van buurtbewoners, die ook het beheer en onderhoud verzorgen. De paden hebben vaak een historische oorsprong. 

Als ik het spoor ben overgestoken, volg ik de markering van het Betuwepad en ik ben dan al snel niet meer alleen. De Heerlijkheid Mariënwaerdt is blijkbaar een favoriet op zondag voor zowel de ‘echte’ wandelaar als voor de zondagslopers. Alleen direct rondom 'de Heerlijkheid’ is het druk te noemen. Hele families (met een aantal kant-en-klare picknickmanden), paasbest gekleed, genieten van het weer en de omgeving. Nog geen 5 minuten verderop is de rust weergekeerd. Hier geniet ik nu van de bloei van de appelbomen.

Langs grienden, over zigzaggende landweggetjes, over klompenpaden en schouwpaden. De nieuwe NS-route is geschikt voor de avontuurlijk ingestelde wandelaar die smalle bruggetjes en modderige paden (tijdens en na regenachtige periodes) als uitdaging ziet. Onderweg kom je weinig bankjes en horeca tegen. Honden zijn niet toegestaan, ook niet aangelijnd dus. Tussen Linge en Lek, is een aanwinst. Ik zie het zomaar gebeuren dat deze NS-wandeling volgend jaar in de top 5 van best-bewandelde paden staat.

Naar de wandeling

Utrecht, april 2023

Brrr. Kamperen in de winter. Wandelen in de winter, dat ken ik wel. Met wat extra kleding in laagjes en warme sokken, dan loop je je vanzelf warm. Een thermoskan met een warm drankje erbij, dan komt het helemaal goed. Maar voor winterkamperen heb je volgens mij wel meer spullen nodig. Ik vraag het aan doorgewinterde winterkampeerder Anne-Ruth Sneep.
‘Nee hoor. Helemaal niet’, aldus Anne-Ruth. ‘Voor winterkamperen heb je ook niet per se dure kampeerspullen nodig. Met een beetje voorbereiding en een goede slaapzak kun je het hele jaar kamperen’. Via de NTKC, (de Nederlandse Toeristen Kampeer Club) kom ik in contact met Anne-Ruth Sneep, actief lid van de zwerfgroep van de NTKC. Zij weet niet beter en treedt in de voetsporen van haar ouders met wie ze altijd als kind al ging wandelen, fietsen en kamperen. Zo leerde ze spelenderwijs het (winter)kamperen waarderen.
Daar waar de gewone campings sluiten tijdens de wintermaanden, beheren de leden van NTKC ruim 20 kampeerterreinen waar het hele jaar door de tent opgezet kan worden. Het zijn altijd mooie, rustige natuurterreinen met de basic voorzieningen. Overigens is het winterkamperen steeds meer in trek en zijn het niet alleen deze terreinen waar je het hele jaar terecht kan.

Zwervend op speurtocht
Anne-Ruth neemt deel aan de Zwerfgroep van NTKC. Eenmaal per maand, het hele jaar door, met uitzondering van juli en augustus, zet deze groep NTKC-leden een route uit met een overnachting. Je krijgt de coördinaten van het beginpunt en daar vind je de volgende coördinatiepunten. Zwervend op speurtocht. In principe een route met één overnachting, maar met Pasen en Hemelvaart is er een meerdaagse tocht met drie overnachtingen.

Ik ga op reis en ik neem mee..
‘Je hebt eigenlijk helemaal niet veel nodig voor twee dagen met slechts één overnachting. Ook in de winter niet’, vertelt Anne-Ruth. De tent, slaapzak (met capuchon), brandstof, kookstel, eten, je kleren heb je aan en ‘s nachts slaap je het beste naakt in je lakenzak. Pak wel een paar reserve sokken in. Je zult niet de eerste zijn die ’s ochtends, nog niet zo wakker, naast zijn schoenen in het natte gras stapt'. Anne-Ruth heeft haar materiaal geleidelijk aangepast. Ze heeft inmiddels een donzen mummie-slaapzak en is daar blij mee. Verder zweert ze bij wollen sokken.

Voor de maaltijd neemt Anne-Ruth gewoon wat eenvoudige dingen mee om te kunnen koken (couscous, een ui, cup-a-soup om als saus te gebruiken e.d.). De gedroogde kant- en klare maaltijden waar je alleen water aan toe hoeft te voegen, kunnen haar niet bekoren.
Op de meeste kampeerplekken zijn er vuurplaatsen, zodat je ‘s avonds bij een gezellig kampvuur nog met elkaar kan kletsen. De zwerfgroep kent geen leeftijdsgrens. Er lopen twintigers mee en ook zeventigers. Het is een gemêleerd gezelschap. De enige voorwaarde is dat je lid moet zijn van de NTKC. Het fijne van deze zwerfgroep is dat je in principe ‘op jezelf’ bent, terwijl er ook gelegenheid is te ‘socializen’. In de loop der tijd ontstaat er toch een groep die elkaar kent.

Anne-Ruth heeft me warm gemaakt voor het winterkamperen! Wil je het ook eens uitproberen? Ga dan naar de website van NTKC. Daar vind je ook de nodige tips om warm te blijven, maar ook een aantal blogs met persoonlijke enthousiaste verhalen over winterkamperen.

Is winterkamperen nog een beetje te veel van het goede maar wil je wel op pad? Bekijk dan tips voor een winterwandeling.

Naar de winterwandelingen

De feestdagen zijn voorbij, de vakanties nog ver weg en de eerste goede voornemens liggen alweer op de vuilnisbelt. Zo lijkt, volgens psycholoog Cliff Arnall, de derde maandag van het nieuwe jaar de meest deprimerende dag van het jaar. Tijd om er, zeker vandaag, even op uit te gaan. Wandelen is volgens huisartsen het beste medicijn.

Opbeurend

Het maakt eigenlijk niet zoveel uit waarheen je loopt, maar zelf word ik vrolijk van begraafplaatsen. Ik zie namelijk daar niet de dood maar juist het leven. In het buitenland loop ik bij gelegenheid ook altijd even een kerkhof op. Elk land zijn eigen tradities, uitgestald op de begraafplaats. Dat geldt natuurlijk ook voor onze eigen laatste-rustplaatsen. Hier meestal strakke rechte paden met afgebakende ligplekken. Hoewel ik ook steeds meer natuurbegraafplaatsen ontdek tijdens mijn wandelingen.

Engels landschapstijl
Het is een kwartiertje lopen van mijn huis naar begraafplaats Soestbergen, een mooi voorbeeld van een uitzondering. Deze begraafplaats is in 1830 door de gemeente aangelegd. De locatie lag buiten de stadsmuren en de gemeente wilde tegelijkertijd wel een wandelpark creëren voor zijn stadsbewoners. Destijds waarschijnlijk een gewaagde combi.
Op deze buitenplaats geen rechte lijnen maar kronkelende paadjes rondom een cirkelvormige grafheuvel waar prominente burgers kunnen worden bijgezet. In het midden een rond gat met een knekelput, die gelukkig nu niet meer in gebruik is.

Tuinarchitect Zocher jr. was de ontwerper van deze plek. Evenals het ontwerp van de Singel rondom de stad koos hij ook hier voor de Engelse landschapsstijl. Via een slingerende route met kleine hoogteverschillen loodst hij je langs alle rustenden. De gekozen beplanting zorgt voor een treurige melancholieke sfeer. De eeuwenoude bomen worden goed onderhouden.

Misschien is deze laatste rustplaats toch zo gek nog niet. Dat kan namelijk nog steeds want deze begraafplaats is nog volop in bedrijf. Hij is inmiddels wel als monument bestempeld, wat zoiets betekent als 'je mag kiezen uit grijs, grijs en grijs voor de grafsteen. Allemaal goed en wel maar dan lig je wel op ‘t luie end.

Het luie end

is de Utrechtse benaming voor dit gedeelte van de stad, met aan de ene kant een gevangenis en aan de andere kant een begraafplaats; utregse humor, zullen we maar zeggen.

Vervolg het ommetje vanuit wandelpark Soestbergen, via de oude spoorbaan door naar de begraafplaats Kovelswade. En ga vervolgens bij de Stadsjochies even een bakkie doen. Helemaal opgekikkerd kun je terug naar huis. 

Utrecht  16 januari 2023