Land van Maas en Waal
'……Want daar achter de hoge bergen ligt het laaaaaaaaaand, van Maas en Waal'. Hele generaties groeiden op met het lied van Boudewijn de Groot. Het is een aanstekelijk vrolijk nummer, waarbij het ritme ook nog eens uitermate geschikt is om te wandelen. Vandaag ga ik op pad voor een wandeling in dit gebied.
Wandelen door de uiterwaarden
Door de eeuwen heen probeert de mens het water de baas te blijven door boerderijen te bouwen op terpen, rivieren te kanaliseren en dijken te aan te leggen. Maar de laatste jaren is er een andere denkrichting gekozen: geef water de ruimte. Bij Deest/Afferden is er zo’n gebied gecreëerd evenals de schaduw-Waal bij Nijmegen.
Vanuit Deest loop ik de uiterwaarden in. Je kan er heerlijk struinen door de weilanden. Voor het geval het water te hoog staat is er een ‘droge-voeten-variant’.
Wandelen door historie
Over stille boerenweggetjes en oude paadjes wandel ik door een gebied dat door de eeuwen heen regelmatig onder water heeft gestaan. Al snel herken ik de specifieke kenmerken van de monumentale boerderij in dit gebied. Nagenoeg allemaal staan op een verhoging. Dat zal niet voor niets zijn geweest.
Het land van Maas en Waal kent hier nog vele kleine dorpsgemeenschappen. Ik wandel door Afferden en bedevaartsoord Bergharen, Hernen en Leur. In nagenoeg elk dorp staat nog een molen: de Drie Waaien (in de verte zichtbaar wanneer je de drukke Van Heemstraweg oversteekt naar Afferden, de Verrekijker, die boven je uit torent als je Bergharen binnen wandelt en de Beltmolen waar je tegenaan loopt wanneer je uit het Hernens Bos komt. De molen blijft een bijzonder Nederlands fenomeen. In het voorjaar maakte ik samen met Wandelnet-fotograaf Luuk Gijselhart een blog in de serie 'de 5 mooiste ....': ‘5 mooiste molens’.
Maar voor mij het leukste, grappigste op deze route is toch wel het kasteel van ‘Floris’. De middeleeuwse burcht van Hernen is vanaf de 18de maar beperkt bewoond geweest waardoor het oorspronkelijke karakter goed bewaard is gebleven. Dat wisten de makers van de tv-serie Floris natuurlijk ook wel.
Van Hernen wandel je via het bos naar Leur. Over een motte (ooit het motte kasteel van Leur en nu een hoger gelegen deel dat gebruikt wordt om naar toe te vluchten bij overstromingen) loop je langs de deels Romaanse, deels Gotische kerk.
Waar je na dit kerkje linksaf richting Wijchen wandelt, sla ik rechtsaf en loop nog even naar Leur zelf voor een versnapering bij De Leurse Hof, het restaurant met zijn blik op een heuse brink. Op dat korte stukje ontdek ik nog een klein industrieel monument: de route van de bus is jaren geleden al verlegd maar het betonnen bushokje uit de jaren 50-60 staat er nog. Ik mag hopen dat het bewaard gaat worden. Prachtig die strakke lijnen.
Nieuwe wandelgids
Het streekpad Rijk van Nijmegen kent al een lange geschiedenis. De rondwandeling met Nijmegen als start-en eindpunt bestaat al sinds 1992 en is 120 km lang. In het najaar van 2023 verschijnt de 4e druk. Een nieuwe gids met her en der aangepaste routes.
Deze 7-daagse rondwandeling kent een grote variatie aan landschappen, weggetjes en paadjes. Mijn wandeling van vandaag is etappe 2, letterlijk dwars door het land van Maas en Waal.
Utrecht, augustus 2023